Ai ka sugjeruar hokej mbi akull, vodka dhe sauna për të trajtuar Covid-19. Ai ka dërguar një avion luftarak për të detyruar një avion europian nga Athina në Lituani të zbresë në Minsk për të arrestuar një kundërshtar të regjimit të tij, gjithashtu ka detyruar gjeneralët e vendit të përshëndesin ushtarakisht djalin e tij adoleshent.
I quajtur diktatori i fundit i Europës, presidenti i Bjellorusisë Aleksandër Lukashenko ka qenë në qendër të mosmarrëveshjes kufitare të vendit të tij me Poloninë dhe Lituaninë, me një histori të gjatë konfrontimi me Perëndimin. Madje para disa dekadash, Lukashenko ka dëshmuar të jetë lideri më brutal i ish-Bashkimit Sovjetik, i mbështetur nga një sistem i fuqishëm dhe kërcënues i sigurisë së brendshme, por edhe nga Kremlini.
Në pothuajse tre dekada pushtet, Lukashenko, 67 vjeç, një ish-drejtor i fermave kolektive sovjetike ka kultivuar personalitetin e “Batka”, “babait” të popullit bjellorus. Ai gjithashtu e ka bërë vendin e tij një zonë të besueshme sigurie midis Rusisë dhe Perëndimit (NATO-s dhe Bashkimit Europian), shkruan abcnews.al
Megjithatë, taktikat afatgjatë të mashtrimeve zgjedhore, shtypjes së kundërshtarëve dhe heshtjes kanë çmimin e vet. Gushtin e kaluar, shpërthyen protesta masive pasi ai u shpall fitues i zgjedhjeve presidenciale me një diferencë të madhe, të cilën shumë e cilësuan thjesht si një fantazi. Kjo kryengritje testoi pushtetin më shumë se kurrë më parë.
Si erdhi në pushtet?
Lukashenko u bë i njohur në fillim të viteve 1990 si një hero kundër një elite të korruptuar, imorale dhe shtypëse. I “armatosur” me një theks të ashpër provincial, Lukashenko doli para parlamentit bjellorus në dhjetor 1993, duke e akuzuar vendin për mashtrim dhe kaos.
Ngritja e tij ishte e shpejtë, duke u bërë një vit më vonë presidenti i parë i zgjedhur i vendit. Edhe sot, presidenti bjellorus mburret se është mbrojtësi i të dobëtëve. Megjithatë qeveria e tij kërcënon, burgos dhe madje torturon kritikët e saj çdo ditë: disa prej tyre janë zhdukur dhe të tjerë janë internuar për t’i shpëtuar burgut. Në të njëjtën kohë, gazetarët arrestohen dhe mediat e pavarura mbyllen.
Në fakt, shumë e konsiderojnë tashmë djalin 17-vjeçar Nikolai si pasardhësin e pushtetit, raporton abcnews.al
Por incidentet e sundimit autoritar janë të panumërta. Më tipike është manipulimi i zgjedhjeve të 2020 dhe goditja e demonstratave të mëvonshme me mijëra arrestime, rrëmbimi i avionit majin e kaluar, i detyruar të zbarkonte në Minsk për të arrestuar gazetarin Roman Protasevich dhe sigurisht instrumentalizimin e emigrantëve në kufijtë e Bjellorusisë me Poloninë dhe Lituaninë sot.
Në krizën aktuale, Lukashenko është cilësuar edhe një herë si një mbrojtës i interesave dhe nderit të Bjellorusisë. Megjithatë, Gustav Gressel, i Këshillit Europian për Marrëdhëniet me Jashtë, beson se vetë-mitologjia e tij tani po zbehet.
Ndërsa liderët e tjerë autoritarë europianë i bënë vetes një vend në narrativat madhështore (Vladimir Putin si një person që i ktheu prestigjin Rusisë, Victor Orban i Hungarisë si mbrojtës i krishterimit europian; ), për Lukashenkon ende nuk ka një vend në histori, tha Gresel.
