E Martë, Qershor 6, 2023
  • Rreth Nesh
  • Kontakt
  • Logohu
  • Regjistrohu
Alb-Network

Feja e Shqiptarit është Shqiptaria

  • Kreu
  • Shqipëri e Madhe
    • Shqipëri
    • Kosovë
    • Maqedoni e Veriut
    • Mal i Zi / Preshevë
  • Opinion
    • via Neta
  • Komuniteti
    • Gjej Punë
    • Shit-Blerje
  • Sport
  • Lifestyle
    • Showbiz
  • AlbTV
  • Emigracioni
    • Të Rejat nga Emigracioni
    • Avokati
  • Bota
Pa Rezultat
Shiko te Gjitha Mundësitë
  • Kreu
  • Shqipëri e Madhe
    • Shqipëri
    • Kosovë
    • Maqedoni e Veriut
    • Mal i Zi / Preshevë
  • Opinion
    • via Neta
  • Komuniteti
    • Gjej Punë
    • Shit-Blerje
  • Sport
  • Lifestyle
    • Showbiz
  • AlbTV
  • Emigracioni
    • Të Rejat nga Emigracioni
    • Avokati
  • Bota
Pa Rezultat
Shiko te Gjitha Mundësitë
Alb-Network
Home Rajoni dhe Bota

U përfshi nga flakët 3 vite më parë/ Katedralja historike e Notre-Dame ka probleme me rindërtimin

7 Prill 2022, 15:39
in Rajoni dhe Bota
U përfshi nga flakët 3 vite më parë/ Katedralja historike e Notre-Dame ka probleme me rindërtimin
Share on FacebookShare on TwitterShare on Whatsapp

Tre vjet pas zjarrit të madh mungesa e kohës dhe mosmarrëveshjet e vështirësojnë rindërtimin e katedrales së Notre Dame, vëren mjeshtrja Barbara Schock-Werner, që ka qenë ngarkuar me rindërtimin e Katedrales së Këlnit

Frankreich | Wiederaufbau Kathedrale Notre-Dame in Paris

“Kjo ngjarje është prezente edhe sot”, thotë Barbara Schock-Werner, ish-mjeshtrja e ndërtimit në Katedralen e Këlnit, se cila kujton “kur pa në televizor krejtësisht e shokuar djegien e Katedrales së Parisit”. Asaj, si historiane arti, i ka mbetur në mendje sidomos momenti kur u rrëzua maja e kullës së kalimit (kulla ku takohet aniata kryesore me transeptën e një kishe) dhe ra tek harqet e transeptës gotike të kishës: “Shoku ishte i madh për mua.” Ajo e pati menjëherë të qartë se duhet të ofronte ndihmën e saj në rindërtimin e kishës.

Frankreich, Paris: Kathedrale Notre Dame

Katedralja e Parisit njihet në gjithë botën dhe ka rëndësi të madhe kulturore. Romancieri francez, Victor Hygo (1802–1885) e ka përjetësuar madhështinë e kishës në një roman historik. Më vonë „Këmbanaxhiu i Notre Damit”, në shqip i njohur si „Katedralja e Notre Damit”, është kthyer shumë herë në film. Kompozitori austriak Franz Schmidt (1874-1939) shkroi duke u bazuar në romanin e Hygoit, operën romantike “Notre Dame”. Napoleon Bonaparte (1769-1821) u kurorëzua në kishën gotike si monark i gjithë francezëve, siç pati bërë dikur më parë Mbreti angelz Heinrich VI (1421-1471). Efekti kulturor dhe identitar i kishës së ndërtuar nga 1163 deri 1345, është i madh sa më nuk bëhet. Silueta e saj ngrihet dhe sot mbi ishullin e Senës, Île de la Cité, në qendrën historike të Parisit.

Kur tre vjet më parë imazhet e katedrales në flakë u panë nga gjithë bota, ato shkaktuan hidhërim dhe një valë gatishmërie për ndihmë. Presidenti francez Emmanuel Macron, e shpalli restaurimin e katedrales projekt kombëtar. Dhe premtoi që rindërtimi të përfundojë brenda pesë vitesh. Vetëm donatorët francezë premtuan të japin 850 milionë euro për rindërtimin e Katedrales. 

Para dhe ekspertizë nga Gjermania

Oferta për të kontribuar u bënë edhe nga Gjermania, ku u mblodhën 700 000 euro. Tri ditë pas zjarrit të katedrales në Paris, Barbara Schock-Werner u emërua nga ish-ministrja gjermane e Kulturës në atë kohë, Monika Grütters, koordinatore e ndihmave gjermane.

Frankreich Paris | Emmanuel Macron besucht Baustelle von Notre DameEmmanuel Macron viziton punimet, prill 2021

Kur mbrëmjen e incidentit alarmi ra për herë të dytë, atëherë zjarrfikësit e kuptuan çfarë e shkaktonte zjarrin. Në papafingon e çatisë dhe në kullën e kalimit ishin duke u kryer punime, dhe një pjesë e Notre Damit ishte e rrethuar me skela ndërtimi. Ende pa përfunduar evakuimi i kishës, flakët përfshinë të gjithë skeletin e çatisë mbi transeptën qendrore. Drama nuk morri fund këtu: Në orën 19.56 – kur qindra zjarrfikës ishin duke luftuar me zjarrin, rrëzohet kulla e kalimit, maja më e lartë e Notre Damit. Kamerat e televizioneve gumëzhinin. Notre Dame po digjet, e paimagjinueshme! Deti i zjarrtë ndriçoi qiellin e mbrëmjes mbi Paris. Njerëzit ndaluan në rrugë dhe vunë duart në kokë. A mund të shpëtojë „Zonja jonë e Parisit?” E gjithë bota e pa zjarrin – live – duke u dridhur bashkë me francezët. Mëngjesin e ditës tjetër, në orën 9:50, gati 12 orë pas shpërthimit të zjarrit, zjarrfikësit lajmëruan se zjarri u shua plotësisht.

“Mrekullia e Notre-Dame”

Çfarë e kishte shkaktuar zjarrin katastrofal? Ndonjë kontakt fallco? Apo cigarja e ndonjë punëtori të ndërtimit? Edhe sot hetuesit nuk e kanë gjetur shkakun e fatkeqësisë.

Direkt pas zjarrit, Barbara Schock-Werner bëri një bilanc të dëmeve. Sot ajo e di se përmasat e katastrofës janë shumë më të mëdha se sa u kujtua fillimisht. “Për fat të mirë nuk janë rrëzuar të gjitha harqet.” Vetëm tre prej tyre kanë rënë. Në altar shihet një e çarë. Në fillim ajo kujtoi se me siguri që Madona gotike ishte shkatërruar. “Megjithëse kulla e kalimit ka rënë pranë saj, asaj nuk i ka ndodhur gjë,” thotë ekspertja nga Këlni.

Por pasojat e zjarrit janë të konsiderueshme. Dhe një problem që nuk u pa në fillim: “Prej ujit që është përdorur për shuarjen e zjarrit, ndërtesa është gjithë lagështirë, edhe sot.” Deri sa të thahet e gjitha mund të duhen nja dhjetë vjet. Ogur jo i mirë për rindërtimin, sepse koha nuk pret në kantierin e ndërtimit. “Ajo që lyhet, gërryhet ose zbardhet me gëlqere nuk do të mbajë gjatë,” thotë Barbara Schock-Werner, “sepse do të shkëputet nga lagështia në mure.”

Dombaumeisterin - Barbara Schock-WernerMjeshtrja Barbara Schock-Werner

Restaurimi i Notre-Dame tregoi shpejt se është një projekt gjigand, si nga pikëpamja financiare, ashtu edhe nga pikëpamja organizative dhe ajo politike. “Në fillim kolegët e Parisit duhet të ngrinin një ekip. Të gjitha bisedat e para u zhvilluan në një lokal që ndodhet aty afër.” Pastaj e rëndësishme ishte që të ruhej pjesa që ka mbetur e pa prekur nga zjarri: Të gjitha dritaret duhet të nxirreshin përjashta, vendet e dritareve duhet të përforcoheshin, presioni që ushtrojnë krahët mbajtëse mbi mure duhet të ulej. Ngarkesat e para duhet të vendosnin ekuilibrin. Lëndët e shkrira nga zjarri që i ishin ngjitur skeletit duhet të hiqeshin me kujdes. “Këto u bënë vitin e parë, sepse ekzistonte rreziku që të rrëzoheshin edhe harqet e tjera.”

Edhe marrëdhëniet gjermano- franceze nuk kaluan në vaj. “Gjermania do të restaurojë dritaret e Notre Damit,” njoftoi zyra e ndërtimit të Katedrales së Këlnit, në përvjetorin e parë të zjarrit. “Kjo shkaktoi indinjatë tek kolegët francezë, që kujtuan se po u merrej puna nga duart,” tregon Schock-Werner. Po ajo i qetësoi duke u shpjeguar se: “Jo, ne nuk mund dhe nuk do e bëjmë një gjë të tillë, ne do të merremi vetëm me një pjesë të punës.” Deri më sot katër, nga 300 xhamat e dritareve të bëra nga mjeshtri i qelqit Jacques Le Chevallier (1896-1987), nuk kanë mbërritur në Këln. Barbara Schock-Werner kërkon “më shumë kujdes diplomatik”.

Punimet në organon kryesore

Tani, tre vjet pas zjarrit të madh ka filluar restaurimi i organos kryesore. Ajo nuk u prek as nga zjarri, as nga punimet për shuarjen e zjarrit. Por ajo u mbyt nga pluhuri helmues. 19 krahët e saj janë duke u restauruar në një atelie. Një punishte tjetër është duke pastruar 8000 tubat e instrumentit nga lëndët helmuese. Hap pas hapi do të bëhet restaurimi i gjithë pjesëve të tjera të organos. Në verë do t’u vijë radha katër pjesëve të fryrjes së ajrit.

Frankreich Kathedrale Notre-Dame de Paris | Ausgrabung, Sarkophag 14. Jahrhundert

Premtimit të Emmanuel Macronit, që Katedralja të hapet për vizitorët gjatë Lojërave Olimpike në pranverë 2024, ekspertja nga Këlni i shton me zë të ulët pakënaqësinë e saj. “Ky afat ekziston. Këtë e ka vendosur presidenti”, thotë Barbara Schock-Werner, “kjo gjë e bën punën edhe më të vështirë se sa është.”

E pasigurt është nëse ndërtimi i skeletit të çatisë do të përfundojë deri atëherë. Deri në pranverë 2023 pritet të vendosen sërish të gjitha dritaret. Pastaj duhet prishur skela dhe nxjerrë jashtë, duhet instaluar organoja e restauruar dhe duhet bërë akordimi i saj.

Pra do kohë deri sa Notre-Dame të shkëlqejë sërish. “Por e hapur për vizitorët katedralja do të jetë që më 2024”. A do quhet ato ditë presidenti i shtetit ende Emmanuel Macron, këtë e tregojnë zgjedhjet që zhvillohen në mes të muajit prill./DW

Posti Mëparshëm

FOTO/ Kush është mami? Ajo duket më e re se vajza e saj

Posti tjetër

Arrestimi i bosit të kokainës në Ekuador/ Mediat belge: 55-vjeçari i dënuar në Holandë. Ishte arratisur edhe nga Peruja

Të Ngjashme

Përmbytet anija me 400 emigrantë në ujërat e Greqisë/ Kapiteni braktis mjetin e lundrimit
Kryesore

Përmbytet anija me 400 emigrantë në ujërat e Greqisë/ Kapiteni braktis mjetin e lundrimit

10 Prill 2023, 4:31
Franca në flakë nga protestat, ministrja pozon për Playboy
Kryesore

Franca në flakë nga protestat, ministrja pozon për Playboy

10 Prill 2023, 4:22
Pse xhamia Al-Aksa është një pikë e nxehtë në konfliktin Izrael-Palestinë?
Kryesore

Pse xhamia Al-Aksa është një pikë e nxehtë në konfliktin Izrael-Palestinë?

10 Prill 2023, 4:20
Posti tjetër
Arrestimi i bosit të kokainës në Ekuador/ Mediat belge: 55-vjeçari i dënuar në Holandë. Ishte arratisur edhe nga Peruja

Arrestimi i bosit të kokainës në Ekuador/ Mediat belge: 55-vjeçari i dënuar në Holandë. Ishte arratisur edhe nga Peruja

Leave a Reply Cancel reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Lajme Flash

FOTO/ Kush është njeriu që ka “stresuar” miliarderët e botës, Elon Musk, Bill Gates e Jeff Bezos

FOTO/ Shkëmbi i kuq që “ngrihet nga hiçi” dhe ishulli Kangur, dy vendet që duhet t’i vizitoni patjetër

Rusia akuzon zyrtarisht gazetarin amerikan për spiunazh

Vuçiç: Sa të kem unë ndikim Serbia s’do ta njohë as drejtpërdrejt, as tërthorazi Kosovën

Presidenti Biden, fjalim mbi përpjekjet për t’i dhënë fund kancerit

REKLAMA
Alb-Network

ALB-NETWORK është një portal i cili i dedikohet me se shumti shqiptarëve që ndodhen jashtë trojeve shqipfolëse.

  • Rreth Nesh
  • Kontakt

Kategori

  • AlbTV
  • Emigracioni
  • Gjej Punë
  • Intervista
  • Komuniteti
  • Kosovë
  • Kryesore
  • Lajme Flash
  • Lifestyle
  • Mal i Zi / Preshevë
  • Maqedoni
  • Opinion
  • Rajoni dhe Bota
  • Shit-Blerje
  • Showbiz
  • Shqipëri
  • Shqipëri e Madhe
  • Sport
  • via Neta

© 2021 Created by AppAlbania and Besmir.

Pa Rezultat
Shiko te Gjitha Mundësitë
  • Kreu
  • Shqipëri e Madhe
    • Shqipëri
    • Kosovë
    • Maqedoni e Veriut
    • Mal i Zi / Preshevë
  • Opinion
    • via Neta
  • Komuniteti
    • Gjej Punë
    • Shit-Blerje
  • Sport
  • Lifestyle
    • Showbiz
  • AlbTV
  • Emigracioni
    • Të Rejat nga Emigracioni
    • Avokati
  • Bota
  • Logohu
  • Rregjistrohu

© 2021 Created by AppAlbania and Besmir.

Mirëseerdhët !

Logohu ne profilin tuaj.

Forgotten Password? Rregjistrohu

Krijo Profil !

Ploteso Formën të Rregjistrohesh

Të Gjitha Fushat janë të Detyrueshme. Hyr

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Hyr